ویژگی‌ها وپی‌آمدهای رویارویی عباسیان با شیعیان و امامان شیعه

author

  • آقانوری, علی
Abstract:

عباسیان پس از پیروزی بر امویان و به دست گرفتن کار خلافت، بیش‌تر در راه فراچنگ آوردن اقتدار سیاسی و حفظ و پای‌داری حاکمیت خود کوشیدند و برای رسیدن به این هدف‌ها، از هیچ کوششی فروگذار نکردند؛ چنان‌که با ابزارهای گوناگون سیاسی ـ نظامی، به حذف مخالفان و رقیبان سیاسی‌شان پرداختند و برپایی پایگاهی مذهبی را پی گرفتند. ماجرای رقابت و چالش‌های آنان با علویان و رهبران شیعه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا پس از زوال خلافت اموی، علویان به‌ویژه امامان شیعه مهم‌ترین مانع اقتدار حاکمیت بنی‌عباس بودند. سایه سنگین شیعه و رهبرانش به‌ویژه با توجه به پایگاه روشن مردمی و مذهبی و پیشینه درخشان آنان در رویارویی‌های گذشته، شایستگی‌شان را برای حاکمیت سیاسی نمایان می‌کرد. عباسیان نیز از جایگاه برجسته و تأثیرگذاری این دسته از بنی‌هاشم (حسنی و حسینی) به‌نیکی آگاه بودند و از این‌رو، مهم‌ترین دغدغه آنان، مبارزه با این افراد بود. علویان به‌ویژه امامان شیعه نیز در این چالش بر پایه ظرفیت‌های زمان و زمانه، رفتار می‌کردند و فشارها و مشکلات سیاسی و اجتماعی و حتی اختلافات و انشعابات ناخواسته را برمی‌تابیدند. این مقاله با عرضه گزارشی چکیده درباره چگونگی و چرایی چالش خلفای عباسی با علویان به‌ویژه پیشوایانشان؛ به بررسی تأثیرات سیاسی ـ مذهبی امامان شیعه در آن روزگار می‌پردازد. دعوی گزاف خلفای عباسی درباره شایستگی‌شان برای میراث پیامبر اکرم (ص) و پیوستگی آنان در ستم‌کاری بر علویان و امامان شیعه، روی‌کردهای حذفی خلفای عباسی به واکنش علویان و امامان شیعه در برابر آنان و پی‌آمدهای فرقه‌ای آن برای شیعه و تشیع، از مباحثی‌اند که این نوشتار با استناد به منابع کهن و پژوهش‌های معاصران درباره آنها سخن خواهد گفت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مناسبات اجتماعی شیعیان عصر حضور در تعامل با امامان معصوم

شناخت و ارزیابی رفتارها و مناسبات شیعیان در تعامل با امامان معصوم:، رهیافتی مهم و ضروری برای شناخت دقیق اعتقادات ایشان و سیرة ائَمة اطهار:است. این مهم در حوزه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نیازمند دقت و بررسی بیشتر است. در پژوهش حاضر، باورها و مناسبات اجتماعی شیعیان و روابط ایشان با امامان معصوم دوازده‌گانه:در دوران حضور، بررسی شده، گونه‌های روابط اجتماعی شیعیان با ائَمة اطهار:شناسایی و م...

full text

نقد دیدگاه تطوری بودن عصمت امامان شیعه

شیعه در جهان امروز، مکتبی است با اندیشه‌های خاص در حوزه امامت که عصمت، از شاخص‌ترین اندیشه‌های آن به شمار می‎‌آید. در دوران معاصر، برخی خاورشناسان و محققان جهان اسلام، اندیشة عصمت امام را محصول سده‌های دوم و سوم دانسته‌اند که عالمان و تئوری‌پردازان شیعه پیشنهاد کرده و جامعه شیعه در قرون بعدی پذیرفته‌اند. سؤالی که مطرح است این‌که آیا اندیشة عصمت امام، نظریه‌ای تکاملی در طول حیات شیعه است؟ در این...

full text

مناسبات اجتماعی شیعیان عصر حضور در تعامل با امامان معصوم

شناخت و ارزیابی رفتارها و مناسبات شیعیان در تعامل با امامان معصوم:، رهیافتی مهم و ضروری برای شناخت دقیق اعتقادات ایشان و سیره ائَمه اطهار:است. این مهم در حوزه های گوناگون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نیازمند دقت و بررسی بیشتر است. در پژوهش حاضر، باورها و مناسبات اجتماعی شیعیان و روابط ایشان با امامان معصوم دوازده گانه:در دوران حضور، بررسی شده، گونه های روابط اجتماعی شیعیان با ائَمه اطهار:شناسایی و مع...

full text

مقایسه و مقارنه زندگی و شخصیت امامان شیعه با زندگی و شخصیت حضرت عیسی در روایات

احادیث فراوانی در منابع روایی شیعه در مورد زندگی و آموزه‌های حضرت عیسی وجود دارد. بخش چشم‌گیری از این احادیث، به مقارنه شخصیت امامان شیعه با زندگی و شخصیت حضرت عیسی می‌پردازد. این مقایسه، گاه هم‌چون مقایسه اوصیای حضرت محمد با اوصیای حضرت عیسی جنبه کلی و گاه مانند مقایسه شخصیت امام حسین با شخصیت حضرت عیسی جنبه موردی دارد. این احادیث از یک سو، نگاه مؤمنانه امامان شیعه به حضرت عیسی و آموزه‌های او ...

full text

سیر تحول نقش امامان شیعه در احیای تئوری امامت الهی

امامت دینی و سیاسی در همه ادیان و مذاهب مطرح بوده و در اسلام نیز مسئله امامت همواره مورد نظر بوده است و مسلمانان پس از رحلت رسول خدا| به دو گروه تقسیم شدند: عده‌ای هوادار نظریه نص و امامت الهی و عده‌ای هوادار نظام خلافت گردیدند. در این میان دوستداران اهل‌بیت(ع) از تئوری امامت الهی، طرف‌داری کردند و امامان دوازده گانه امام علی(ع) و فرزندانش از فاطمه زهرا (س) را جانشینان به نص و وارثان واقعی رسول...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 3

pages  7- 31

publication date 2011-10

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023